Geschreven door Annebeth Vis, +20 jaar local in Barcelona.
Download ook mijn gratis Barcelonatips app
Football Club Barcelona, Barça, werd eind 1899 opgericht door Johan (of Johannes) Gamper, een Zwitser die in Barcelona terecht was gekomen en die bij de Catalanen bekend is als Joan Gamper.
Klik direct door naar:
- Gamper
- Jaren ’40, ’50 en ’60
- Glorie tijden
- Cruijffs Dream Team
- Het beste jaar in de clubgeschiedenis
- De jaren na Guardiola
- Nieuwe generatie Barça
- De tweeëntwintig Nederlandse spelers van FC Barcelona op een rij
Gamper
Zelf was Joan Gamper voetballer en had hij onder meer gespeeld bij FC Basel. Samen met andere liefhebbers van deze steeds populairder wordende sport, waaronder Britten, Zwitsers en Catalanen, besloot hij een club te beginnen. De allereerste clubvoorzitter was de Brit Walter Wild. Gamper zelf werd aanvoerder en nam zitting in het bestuur. Hij maakte meer dan 100 doelpunten tijdens 48 wedstrijden in vier jaar tijd en de club bleek al gauw een groot succes.
In 1908 nam Gamper het stokje van de voorzitter over en dat deed hij uiteindelijk vijf seizoenen (weliswaar niet achter elkaar). Hij was onder meer verantwoordelijk voor het allereerste stadion, Les Corts. In 1925 beschuldigde de Spaanse dictator Primo de Rivera Gamper van Catalaans nationalisme. Hij werd gevangen gezet en uit het land verbannen. Na terugkomst in Zwitserland raakte hij in een depressie en in 1930 pleegde hij uiteindelijk zelfmoord. Sinds 1966 opent FC Barcelona het seizoen jaarlijks met de Joan Gamper Trofee, een eerbetoon aan de oprichter.
Jaren ’40, ’50 en ’60
In de jaren veertig werd een Spaansgezinde voorzitter aangesteld en de Catalaanse vlag op het logo werd zelfs (tijdelijk) vervangen door de Spaanse. Het was de tijd vlak na de Burgeroorlog die het land had verdeeld en waarbij uiteindelijk general Franco aan de macht was gekomen.
Vanaf de jaren vijftig en zestig ging het met Barça steeds beter en werd het ene na het andere succes geboekt. In 1952 won de club zelfs vijf bekers: de Spaanse landstitel, de Spaanse beker, de Copa Latina, de Copa Eva Duarte en de Copa Martini Rossi. Sterspeler uit die tijd was de Hongaarse vluchteling Ladislao Kubala.
In 1957 werd het beroemde stadion Camp Nou (letterlijk: ‘Nieuw Veld’) in gebruik genomen. In 1960 schakelde FC Barcelona Real Madrid uit in de Europacup I, na vijf keer kampioen te zijn geworden. Helaas haalde de club de beker zelf dat jaar ook niet binnen. De jaren daarna ging het minder goed met de club, tot de komst van Hollands bloed het tij keerde in de jaren zeventig.
Glorietijden
Rinus Michels, Johan Cruijff en Johan Neeskens streken in de jaren zeventig in Barcelona neer en vanaf dat moment ging het met de club weer opwaarts. In 1974 won Barça de landstitel. Ook won FC Barcelona twee keer de Europacup, in 1978 en in 1982. De jaren tachtig gingen iets minder goed, hoewel er toen grote namen als de Argentijn Diego Maradona en de Duitser Bernd Schuster op het veld stonden.
Cruijffs Dream Team
In 1988 keerde Cruijff terug, dit keer niet als speler, maar als trainer. Daarmee brak voor de club een van de meest succesvolle periodes aan. De Catalanen zijn Cruijff nog altijd dankbaar voor zijn prestaties. Maar liefst vier keer op rij werd FC Barcelona landskampioen (1991-1994) en als klapper werd de club Europees kampioen in 1992, door een doelpunt van Ronald Koeman. Sindsdien kunnen de Nederlanders in Barcelona weinig fout doen. Toen Cruijjf in 1996 wegens uitblijvende nieuwe successen werd ontslagen, vonden veel Catalanen dat onterecht.
In de jaren vlak voor de eeuwwisseling herstelde de club zich echter snel en in 1996-1997 werden de Europacup II, de Copa del Rey en de Supercup gewonnen met onder meer Ronaldo op het veld. In 1997 werd Louis van Gaal coach en onder zijn leiding won FC Barcelona nogmaals twee keer Spaanse Liga, de Copa del Rey en de Europese Supercup. Hij vertrok weer in 2000, even nadat clubvoorzitter Josep Lluís Núñez was afgetreden.
Joan Gaspart nam het stokje van Núñez over, maar de club kwam op dat moment al gauw in financieel zwaar weer terecht. In 2003 moest hij vertrekken. Bij de verkiezingen kwam Joan Laporta als nieuwe voorzitter uit de bus. Deze haalde Frank Rijkaard binnen als trainer en Ronaldinho moest voor de doelpunten zorgen. In 2005 werd de club opnieuw landskampioen en werd ook de Supercup gewonnen. Ook in 2006 werd de Liga gewonnen, alsmede de Champions League. Nadat zowel 2007 als 2008 geen vruchtbare jaren waren geweest, werd Rijkaard aan de kant gezet en koos de club ervoor om een oud-speler als trainer aan te stellen: Pep Guardiola.
Het beste jaar in de clubgeschiedenis
Het debuutseizoen van Guardiola als trainer was meteen het beste jaar uit de geschiedenis van FC Barcelona. Het elftal met namen als Leo Messi, Samuel Eto’o, Andres Iniesta en Xavi, werd landskampioen en won de Copa del Rey. Ook de Champions League werd door de club gewonnen, de Spaanse Supercup, de UEFA Supercup en de Wereldtitel, waarmee het kalenderjaar 2009 met zes gewonnen prijzen het beste jaar in de clubgeschiedenis werd.
In het seizoen 2009-2010 werden de Spaanse Liga en de King’s Cup gewonnen en het seizoen daarop (2010-2011) de Champions League en de Spaanse competitie. In 2011-2012 ging de landstitel aan FC Barcelona voorbij, maar werd de Copa del Rey wel gewonnen. Na dit seizoen nam Guardiola afscheid. Tito Vilanova nam het over en in 2013 werd FC Barcelona opnieuw landskampioen. Dat seizoen was de Argentijn Gerardo Martino trainer en daarna volgde Luis Enrique. Op dit moment is Ernesto Valverde trainer van de club.
De jaren na Guardiola
In de jaren na de gloriejaren van Pep guardiola heeft de club niet bepaald stil gezeten. De club heeft van trainer gewisseld en is vanaf 2013 verder gegaan onder leiding van Gerardo Martino, ze wonnen dat jaar de Spaanse Supercup, maar grepen naast de landstitel en de Champions League.
De jaren daarna werd het legendarische aanvalstrio MSN gevormd met natuurlijk Lionel Messi, Luis Suarez en de Braziliaan Neymar. Dit bleek uiteindelijk een groot succes. Ze wonnen in 2015 de treble onder leiding van Luis Enrique. De Champions league, Spaanse beker en La Liga werden allemaal gewonnen door de Catalaanse club wat natuurlijk een hele mooie prestatie is. Hierna werd er nog wel goed gepresteerd en werd de landstitel nog een keer gewonnen en ook de beker ging twee keer naar Barcelona, maar daarna vertrok de trainer en dat betekende het einde van zijn tijdperk.
Met Ernesto Valverde als nieuwe trainer begon Barcelona aan een nieuw tijdperk. De club had hoge verwachtingen en hoopte hiermee een succesvolle periode in te gaan, maar dit bleek helaas anders uit te pakken. In het seizoen 2017-2018 en 2018-2019 behaalde Barça weliswaar de landstitel, maar in de Champions League had de club minder succes dan in de jaren ervoor.
Na Valverde volgde opnieuw een wissel van coach: Quique Setién nam het roer over. Zijn periode duurde echter niet lang, na een 8-2 nederlaag tegen Bayern München in de halve finale van de Champions League moest de trainer vertrekken. Vervolgens werd Ronald Koeman aangesteld als trainer, maar ondertussen kampte de club met ernstige financiële problemen. Deze problemen werden zo groot dat Barça-icoon Lionel Messi in 2021 moest vertrekken. Dit betekende het einde van het tijdperk Messi bij FC Barcelona.
De nieuwe generatie Barça
De periode van Ronald Koeman bij FC Barcelona duurde ook niet lang. Clubicoon Xavi keerde terug naar de club en nam het stokje over van Koeman. Hoewel Xavi het team grondig veranderde, werden er in het seizoen 2021-2022 geen grote prijzen gewonnen. Het seizoen daarop verliep succesvoller: Barcelona veroverde de landstitel en won de Spaanse Supercup.
In het seizoen 2023-2024 ging de landstitel echter naar Real Madrid. Toch brachten de nieuwe talenten onder leiding van Xavi hoop voor een toekomstige succesperiode. In het seizoen maakte ook Lamine Yamal zijn debuut bij het eerste team. De jonge aanvaller wordt gezien als een van de grootste talenten ter wereld en wordt vaak vergeleken met Lionel Messi. Net als Messi is Lamine Yamal een speler uit de eigen jeugdopleiding, wat het verhaal extra bijzonder maakt. Naast Lamine Yamal dragen ook sterren als Pedri, Gavi en Lewandowski bij aan het succes en de opbouw van het team.
Het seizoen 2024-2025 begint veelbelovend. Barcelona domineert in de competitie en behaalt grote successen in de Champions League. De club wist zelfs overtuigend te winnen van Bayern München. De 17-jarige Lamine Yamal speelt een belangrijke rol, samen met topspelers als Frenkie de Jong. Het team wordt dit seizoen geleid door de Duitse trainer Hansi Flick.
Wil jij FC Barcelona live zien spelen? Lees dan alles over tickets kopen voor FC Barcelona en check het programma van FC Barcelona voor dit seizoen. Naast losse tickets is het boeken van een voetbalreis ook een optie.
De tweeëntwintig Nederlandse spelers van FC Barcelona op een rij
De allereerste Nederlandse speler bij FC Barcelona was Johan Cruijff, maar hij was zeker niet de laatste. De etappe met de meeste spelers van Nederlandse bodem begon in 1997, toen Louis Van Gaal trainer werd en Patrick Kluivert, Frank de Boer en Marc Overmars op het veld stonden. Op dit moment speelt er nog maar 1 Nederlander en dat is Frenkie de Jong.
Johan Cruyff (1973-1978)
Johan Neeskens (1974-1979)
Danny Muller (1988)
Ronald Koeman (1989-1995)
Richard Witschge (1991-1993)
Jordi Cruyff (1993-1996)
Michael Reiziger (1997-2004)
Ruud Hesp (1997-2000)
Winston Bogarde (1997-2000)
Boudewijn Zenden (1998-2001)
Philip Cocu (1998-2004)
Patrick Kluivert (1998-2004)
Ronald de Boer (1999-2000)
Frank de Boer (1999-2003)
Marc Overmars (2000-2004)
Giovanni van Bronckhorst (2003-2007)
Edgar Davids (2004)
Mark van Bommel (2005-2006)
Ibrahim Afellay (2010-2014)
Jasper Cillessen (2016-2019)
Frenkie de Jong (2019-heden)
Luuk de Jong (2021-2022)
Memphis Depay (2021-2023)
Wat leuk, je bent tot hier gekomen!
Ik ben Annebeth en ik ben al 22 jaar thuis in Barcelona. Als online gids, journalist, auteur van vele reisgidsen over de stad en mede-eigenaar van fietstourbedrijf El Ciclo, is Barcelona mijn grote inspiratie en alles wat ik weet (en te weten kom) deel ik graag met je op Barcelonatips.nl. Natuurlijk met mijn persoonlijke tips en aanraders zodat jij eenmaal ter plekke dat authentieke, lokale en unieke Barcelonagevoel kunt ervaren.
Vond je mijn tips waardevol en wil je iets terugdoen? Dat kan natuurlijk ;-). Ik heb de mogelijkheid om een donatie naar keuze te doen. Alle kleine beetjes helpen mij om dit platform draaiende te kunnen houden!
Volg mij ook op Instagram voor nog meer tips en info: @barcelonatips & @annebethvis