Op 17 augustus 2017 was de Ramblas het toneel van een terroristische aanslag. De redactie van Barcelonatips is vanzelfsprekend enorm geschrokken, net als de locals, veel toeristen in de stad of mensen die binnenkort gaan of net zijn geweest – en de rest van de wereld.
Wij krijgen veel vragen over de situatie en met name de veiligheidssituatie nu, en hoewel we op Barcelonatips.nl normaal gesproken niet over het harde nieuws uit de stad schrijven, hebben we besloten een uitzondering te maken. Hier lees je wat je kunt verwachten als je deze dagen een stedentrip hebt gepland naar Barcelona.
Wat weten we nu over de aanslag?
- Op 16 augustus vindt er een ontploffing plaats in een woning in de provincie Tarragona ten zuiden van Barcelona. In deze woning bereidden de terroristen waarschijnlijk een aanslag voor. Er werden meer dan honderd gasflessen aangetroffen.
- Als gevolg van de ontploffing komen zeker twee en mogelijk drie personen om het leven, waaronder de geestelijk leider (de imam uit de gemeente Ripoll) van deze terroristencel, die volgens de Spaanse politie uit 12 personen bestaat.
- De cel plande een aanslag van grote omvang op één of meerdere monumenten in de stad (mogelijk de Sagrada Familia of een ander doelwit), vermoedt de Spaanse politie. Omdat dat plan vanwege de ontploffing niet doorgaat, wordt snel een nieuw plan bedacht.
- Op 17 augustus 2017 rijdt een bestelbusje vanaf Plaça de Catalunya over de middenberm op hoge snelheid zigzaggend de Ramblas af. Ongeveer halverwege deze drukke straat, een halve kilometer verderop, komt het voertuig tot stilstand, ter hoogte van de markt de Boquería, een spoor van bloed, doden en gewonden achterlatend. Tijdstip: 16.50 uur. De bestuurder vlucht de bestelbus uit. Er begint een klopjacht.
- Het aantal doden van de aanslag op de Ramblas bedraagt dertien en er zijn meer dan honderd gewonden.
- Later blijkt dat de bestuurder lopend de Zona Universitària heeft bereikt (een behoorlijke wandeling) en daar steelt hij een auto en brengt hij de bestuurder om het leven. Dit is het veertiende slachtoffer.
- Bij een politiecontrole gaat de dader er op hoge snelheid vandoor. De auto laat hij achter in een voorstadje.
- Kort na de aanslag meldt een van de verdachten zich vrijwillig. Zijn foto was via de media verspreid, nadat de politie zijn paspoort in de bestelbus had gevonden. Op zijn naam waren twee bestelbusjes gehuurd. Deze verdachte zat niet achter het stuur bij de aanslag op de Ramblas.
- Om 21.30 uur wordt de aanslag opgeëist door IS. Onderzoek zal moeten uitwijzen of de cel hulp heeft gehad van IS bij het voorbereiden van de aanslag.
- Uren later, rond 1.30 uur ‘s nachts, rijden terroristen met een auto in de badplaats Cambrils ten zuiden van Barcelona op mensen in. Eén persoon overlijdt en anderen raken gewond. Een agent ter plekke doodt de vijf terroristen. Al snel blijkt dat beide aanslagen met elkaar verband houden.
- De politie denkt dat de terreurcel uit twaalf personen bestaat. Vijf werden gedood in Cambrills, twee kwamen bij de gasexplosie om het leven. Vier verdachten werden direct na de aanslagen opgepakt en
- De bestuurder van het busje op de Ramblas is maandag 21 augustus 2017 door de politie doodgeschoten in de streek de Alt Penedès, het wijngebied ten zuidwesten van Barcelona.
Hoe is de sfeer in Barcelona?
Op de middag en avond na de aanslag is een groot deel van het centrum, waaronder natuurlijk de Ramblas, afgesloten voor verkeer en mensen. Het transport kwam grotendeels stil te liggen. Dat zorgde voor veel chaos, naast de paniek en angst die er was. De politie raadde iedereen in het centrum aan om zo veel mogelijk binnen te blijven, terwijl er jacht werd gemaakt op de daders.
Op vrijdagochtend 18 augustus werd de Ramblas om 7.00 uur vrijgegeven. Naast de talloze journalisten lieten ook de eerste mensen zich zien.
Helemaal boven aan de Ramblas (nog voor de metro uitgang), bij de fontein van Canaletas iets verderop en bij het kunstwerk van Miró, waar het bestelbusje tot stilstand kwam, maar ook op andere plekken waar slachtoffers vielen, ontstonden spontane herdenkingsplekken met bloemen, knuffels, brieven en kaarsen.
Al gauw werd duidelijk dat de bevolking niet van plan is zich door angst te laten regeren. Om 12.00 uur werd een minuut stilte gehouden op het Plaça de Catalunya, waarbij de Catalanen massaal ‘no tinc por’ (‘ik ben niet bang’) schreeuwden.
Gedurende het weekend is langzaam maar zeker de rust wedergekeerd in de stad. Locals en toeristen lijken hun gewone leven weer te hebben opgepakt. De Ramblas blijft in het teken staan van de aanslag en de vele herdenkingsplekken trekken talloze mensen die de slachtoffer hun eer betonen. Op sommige plekken is de emotie tastbaar.
Lees ook: Annebeth en Carlijn schreven beide een persoonlijk relaas voor respectievelijk het Parool en Eindhovens Dagblad, over hoe het is als er een aanslag wordt gepleegd in je stad.
Intussen blijven de aanslagen het gesprek van de dag. Over één ding is iedereen het eens: het leven gaat door en móet doorgaan en Barcelona is en blijft een stad van en voor iedereen, waar iedereen welkom is. Locals herhalen dit keer op keer.
Hoe zit het met de veiligheidssituatie in Barcelona op dit moment?
Op de Ramblas staan om de paar meter agenten en ook op andere drukke plekken in de stad, zoals de Sagrada Familia en de boulevard langs het strand, is het aantal politiepatrouilles verhoogd. De terreurdreiging van niveau 4 (het op één na hoogste niveau) is niet verhoogd en de politie heeft geen reden om aan te nemen dat de stad binnenkort opnieuw het toneel van een aanslag zal zijn. Zelf zijn wij sinds de aanslagen al meerdere malen teruggeweest op de Ramblas.
Op vliegvelden en trein- en busstations, maar ook bij de grenzen en op wegen, wordt extra gecontroleerd. Houd daar rekening mee als je afreist naar Barcelona.
Noch Nederland, noch België hebben het reisadvies voor Spanje aangepast. Dat betekent dat er momenteel geen sprake is van een negatief reisadvies voor Barcelona en/of andere bestemming in Spanje.
De aanslagen hebben wel aangetoond hoe moeilijk het is om het terrorisme te bestrijden. In dit geval ging het om een veel grotere terreurcel dan bij de meeste aanslagen, zoals in Nice, Berlijn en Stockholm. Een terreurcel die bovendien onder de radar wist te blijven, omdat van bijna geen van de leden bekend was dat ze er moslimterroristische ideeën op nahielden.
